Zespół Szkół Specjalnych nr 41 w Zabrzu włączył się w AkcjakomunikAACja której celem jest: ukazanie relacji terapeutycznej jako interakcji, zwrócenie uwagi na poszanowanie godności osób mających trudności komunikacyjne oraz pokazanie podejść terapeutycznych respektujących prawo każdej osoby do komunikowania się.
Werbalna forma przekazu jest najdoskonalszą, choć nie jedyną metodą porozumiewania się. Osoby, które z różnych powodów nie komunikują się tradycyjnie, mogą korzystać ze wspomagających i alternatywnych metod porozumiewania się.
Jako terapeuci (logopedzi, pedagodzy, psycholodzy itd.) pracujący z pacjentami ze złożonymi zaburzeniami komunikacji prowadzimy rozmowy na temat zjawisk, które wzbudzają w nas emocje. Dyskusja na temat sposobów pracy z osobami nie porozumiewającymi się werbalnie rozgorzała w marcu 2017 roku w grupie Logopedia Terapia Zaburzeń Mowy na portalu społecznościowym Facebook. W obliczu niepokojących zjawisk, naruszających niejednokrotnie godność niemówiącego pacjenta, zdecydowaliśmy się na publiczne wyrażenie swojego sprzeciwu wobec postaw, i metod, które odbierają pacjentom (szczególnie dzieciom) możliwość efektywnego porozumiewania się (głównie poprzez szerzenie sprzecznych z badaniami naukowymi mitów na temat AAC), a także wykorzystują nieetyczne techniki pracy.
Doceniając znaczenie skutecznej komunikacji dla prawidłowego funkcjonowania człowieka na każdym etapie życia, zdecydowaliśmy się promować w formie akcji społecznej takie postawy i metody pracy terapeutycznej, które nauce porozumiewania się sprzyjają.
Mamy nadzieję, że oddolna inicjatywa terapeutów AkcjakomunikAACja przyczyni się do zwiększenia świadomości społecznej na temat porozumiewania się, a logopedia zacznie być postrzegana nie tylko jako nauka mówienia, ale szerzej – komunikacji.
Wyznaczając kierunki działania naszej akcji – sformułowaliśmy trzy podstawowe cele:
1. Ukazanie relacji terapeutycznej jako interakcji;
2. Zwrócenie uwagi na poszanowanie godności pacjenta i podkreślenie roli etyki w procesie terapeutycznym;
3. Promowanie postaw i metod terapeutycznych respektujących prawo każdej osoby do komunikowania się, nie tylko w sposób werbalny.
Ideę akcji ilustruje kodeks terapeutyczny, wyznaczający standard w pracy nad komunikacją.
1. To, że człowiek nie mówi nie oznacza, że nie ma nic do powiedzenia!
2. Komunikacja to nie tylko mowa. To także spojrzenie, gest, uśmiech, mimika oraz mowa ciała. Kształtujemy kompetencje komunikacyjne, a nie umiejętność wydobywania dźwięków.
3. Komunikujemy się w jakimś celu, komunikacja jest zawsze intencjonalna.
4. Człowiek to partner komunikacyjny – nie materiał do wywoływania głosek
5. AAC (Alternative and Augumentative Communication) to nie tylko alternatywa, która ma zastąpić mowę, ale przede wszystkim komunikacja wspomagająca jej rozwój
6. AAC nie hamuje rozwoju mowy tylko go toruje. Pozwala być równoprawnym uczestnikiem sytuacji społecznych (nie ma ani jednego badania naukowego na całym świecie, które pokazywałoby szkodliwość wprowadzenia AAC).
7. Konieczna jest indywidualizacja strategii komunikacyjnych i dostosowywanie metod do pacjenta, nigdy odwrotnie.
8. Komunikację budujemy poprzez relację (nasz mózg rozwija się kiedy używamy go z entuzjazmem dlatego bazujemy na motywacji podopiecznego, szukamy tego, co lubi, co go interesuje, bo o tym będzie chciał z nami rozmawiać).
9. Empatia to podstawowe uczucie w relacji z pacjentem
10. Rodzice są równoprawnymi partnerami w zespole terapeutycznym (nie zostawiajmy ich za drzwiami gabinetu, pokażmy im co robimy z dzieckiem: jak się bawimy, jak tworzymy sytuacje komunikacyjne, jak reagujemy na trudne sytuacje. Pozwólmy rodzicom ćwiczyć i wspierajmy ich w budowaniu nowych kompetencji – własnych i dziecka).
11. Terapia to nie metoda, to system oddziaływań, w którym jest obopólna ZGODA
12. Akceptacja i towarzyszenie, responsywność, niedyrektywność są podstawą terapii.
13. Terapia powinna być prowadzona bez przemocy i bólu.
14. Terapeuta jest partnerem interakcji. Określa sposoby postępowania użytkownika, wykorzystywania symboli i technik komunikacyjnych oraz pomocy AAC w celu doskonalenia komunikacji. Konsultacja oraz współpraca z innymi specjalistami jest nieodzownym elementem diagnozy i terapii.
Działamy w ramach długofalowego projektu społecznego. Nie posiadamy i nie gromadzimy żadnych środków finansowych. Organizatorzy akcji są wolontariuszami. Zespół koordynatorów będzie czuwał nad przebiegiem akcji w trzydziestu pięciu miastach Polski.
W ramach inicjatywy odbędą się kompleksowe i ujednolicone szkolenia dla terapeutów, rodziców, młodzieży i dzieci. Tworzona jest także bazę placówek, które respektują zasady kodeksu i zobowiążą się do uczestnictwa w ewaluacji.
Dążymy także do zwrócenia uwagi na sytuację polskich terapeutów, głównie logopedów, w zakresie braku jednolitych regulacji prawnych dotyczących systemu szkolenia, prawa wykonywania zawodu i etyki pracy.
Zwracamy się z prośbą do Państwa o wsparcie naszej akcji w zakresie promocji medialnej, a wszystkich sympatyków prosimy o przesyłanie zdjęć zawierających nazwę naszej inicjatywy #akcjakomunikAACja.
Pokażcie, że jesteście z nami! Zawalczmy o prawa do komunikacji i godnej terapii dla każdego, kto chce z nami rozmawiać, mimo iż nie może mówić. Każdy ma prawo do komunikacji na miarę swoich możliwości.
Z pozdrowieniami
Terapeuci zgromadzeni w grupie AkcjakomunikAACja na Facebooku” author=”List otwarty” occupation=”” type=”quote” layout=”clean”]
